จากบทความที่ผ่านมาเราได้สูตรวิธีคำนวณหาจำนวนถุงพลาสติกอย่างง่ายมาแล้ว สำหรับบทความนี้เราจะมาคำนวณหาน้ำหนักของถุงแต่ละใบ ซึ่งจะมีหน่วยเป็น กรัม/ใบ ของถุง PP, ถุง PE
และถุง HDโดยจะอธิบายให้เข้าใจอย่างละเอียดดังนี้
จากสมัยที่เราเคยเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ในชั้นมัธยมศึกษามานั้น คงจะเคยพบสูตรในการคำนวณหาความแน่นหนา ( Density) ของวัสดุต่างๆ มาบ้างนะครับ
เราก็นำมาแปลงเป็นสูตรหาน้ำหนักได้ ( ในทางวิทยาศาสตร์จะเรียกว่า มวล นะครับ แต่เพื่อให้ผู้งานเข้าใจง่ายผมของเรียกว่า น้ำหนักครับ )
น้ำหนัก (กรัม) = ความหนาแน่น (กรัม/ลบ.ซม.) x ปริมาตร (ลบ.ซม.)
สูตรนี้ได้มาจากการย้ายข้างของสมการข้างบนเท่านั้น และในวงเล็บก็คือ หน่วยของตัวแปร สำหรับการคำนวณสิ่งที่สำคัญก็คือ ค่าต่างๆที่เราได้มา เช่น ความกว้าง ความยาวและความหนาของถุงต้องเป็นหน่วยเดียวกันก่อนจึงจะคำนวณได้นะครับ จากสูตรเราพบว่าสิ่งที่เราจะต้องรู้ก็คือ ความหนาแน่นและปริมาตรของถุงนั่นเอง ซึ่งความหนาแน่นเป็นค่าคงที่ของถุงแต่ละชนิด ในบทความก่อนหน้าได้ให้ค่าความหนาแน่นของถุงแต่ละชนิดไว้เรียบร้อยแล้ว เหลือเพียงค่าปริมาตรที่เราจะต้องคำนวณหาจากสูตรดั้งเดิมชั้นประถม
ปริมาตร (ลบ.ซม.) = กว้าง (ซม.) x ยาว (ซม.) x สูง (ซม.)
เนื่องจากความสูงของถุงก็คือความหนานั่นเอง ถ้าเป็นแผ่นพลาสติกชั้นเดียวก็ใช้ค่าความหนาต่อชั้นได้ แต่เนื่องจากถุงมีลักษณะเป็นแผ่นสองชั้น ดังนั้นการคำนวณจึงต้องใช้ความหนาต่อ 2 ชั้น สำหรับความหนาของถุงจริงจะมีความบางมากส่วนใหญ่ไม่ถึง 1 มม. ดังนั้นความหนาของถุงจึงนิยมใช้ค่าหน่วยเป็นไมครอนตามเครื่องมือวัดความหนา 1 ไมครอนมีค่าเท่ากับ 1 ในพันส่วนของมิลลิเมตร (มม.) หรือ 0.001 มม. ในแต่สูตรต้องใช้ค่าความหนาเป็น ซม. เมื่อวัดค่าได้เป็นไมครอน จะต้องนำมาหารด้วย 10,000 เสียก่อนจึงจะได้หน่วยความหนาเป็น ซม. ตามสูตรครับ นั่นคือ 1 ไมครอนเท่ากับ 0.0001 ซม. ( แต่ศัพท์ที่ใช้กันในท้องตลาดเกี่ยวกับความหนา อาทิ ถุงหนา 10 มิล จะหมายถึง 100 ไมครอน หรือถุงหนา 20 มิลก็คือหนา 200 ไมครอน ซึ่งไม่ค่อยถูกต้องนัก)
กลับมาที่สูตรคำนวณหาน้ำหนักของถุงพลาสติกต่อ 1 ใบจะได้สูตรดังนี้ครับ
น้ำหนักของถุง 1 ใบ = ความหนาแน่น x กว้าง x ยาว x หนา
น้ำหนักของถุงพลาสติก 1 ใบ (มวล) มีหน่วยเป็น กรัมต่อใบ
ความหนาแน่นของถุงพลาสติก มีหน่วยเป็น กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร
ความกว้างของถุงพลาสติก มีหน่วยเป็น เซนติเมตร
ความยาวของถุงพลาสติก มีหน่วยเป็น เซนติเมตร
ความหนาของถุงพลาสติก มีหน่วยเป็น ไมครอนต่อ 2 ชั้น หารด้วย 10,000 (แปลงให้เป็น ซม.)
ตัวอย่างการคำนวณหาน้ำหนักถุงพลาสติก
1. ถุง PE กว้าง 20 ซม. ยาว 35 ซม. หนา 240 ไมครอนต่อ 2 ชั้น อยากทราบน้ำหนักของถุงต่อใบ
และใน 1 กิโลกรัมจะได้ถุงกี่ใบ
จากสูตร
น้ำหนักถุง 1 ใบ = ความหนาแน่น x กว้าง x ยาว x (หนา/10000)
ความหนาแน่นของถุง PE มีค่าประมาณ 0.92 กรัม/ลบ.ซม.
จะได้ น้ำหนักถุง PE 1 ใบ = 0.92 x 20 x 35 x ( 240/10000)
น้ำหนักถุง PE 1 ใบ = 15.46 กรัม
จาก 1 กิโลกรัมเท่ากับ 1,000 กรัม
เพราะฉะนั้นใน 1 กิโลกรัมจะได้ถุง PE ประมาณ = 1000 / 15.46 = 64.68 ใบ
2. ถุง PP กว้าง 8 นิ้ว ยาว 18 นิ้ว หนา 180 ไมครอน/ 2 ชั้น อยากทราบถุง PP 1 ใบมีน้ำหนักเท่าไร และใน 1 กิโลกรัมได้ถุง PP กี่ใบ
เนื่องจากถุง PP มีหน่วยเป็น นิ้ว เราจึงต้องแปลงหน่วยให้เป็น ซม. เสียก่อน ความหนาแน่นของถุง PP มีค่าเท่ากับ 0.91 กรัม/ ลบ.ซม. จะได้สูตรดังนี้
น้ำหนักถุง PP 1 ใบ = ความหนาแน่น x (กว้าง x 2.54) x (ยาว x 2.54) x (หนา/10000)
น้ำหนักถุง PP 1 ใบ = 0.91 x ( 8 x 2.54) x ( 18 x 2.54) x (180/10000)
น้ำหนักถุง PP 1 ใบ = 15.22 กรัม
จาก 1 กิโลกรัมเท่ากับ 1,000 กรัม
เพราะฉะนั้นใน 1 กิโลกรัมจะได้ถุง PP ประมาณ = 1000 / 15.22 = 65.70 ใบ
ในครั้งต่อไปผู้เขียนจะแนะนำวิธีการเขียนสูตรลงไปใน ตาราง Excel ซึ่งจะทำให้ผู้ใช้สะดวกในการคำนวณ รวดเร็ว และไม่ค่อยผิดพลาด
